Ook in onze gemeente hebben we te maken met een groeiende vraag naar betaalbare woningen. Er ligt een forse opgave voor de bouw van in totaal 700 woningen in 2030. Het streven is om daarvan 30% sociale huurwoningen te realiseren. Dit is vastgelegd in prestatieafspraken met woningbouwcorporaties.

Eén van de oplossingen om op korte termijn woonruimte te realiseren, is het bouwen van flexwoningen. Kenmerkend van een flexwoning is het tijdelijk karakter. Ook is de bouw duurzaam en circulair, waardoor delen hergebruikt kunnen worden. Het perceel aan de Boslaan in de groeikern Appelscha is in het bezit van Actium Wonen (hierna Actium) en wordt gezien als geschikte locatie voor deze vorm van woningbouw.

Het plan dat in september tijdens twee verschillende informatieavonden met omwonenden is gedeeld, is een initiatief van Actium en bestaat uit de bouw van in totaal 28 flexwoningen, voor een periode van maximaal 30 jaar. Tijdens deze avond hebben Actium en de gemeente een presentatie gegeven. Deze presentatie is onderaan deze pagina te bekijken.

Veel gestelde vragen

Er zijn veel vragen gesteld. Wij hebben de vragen voor Actium en de vragen voor de gemeente apart beantwoord, omdat ieder een eigen verantwoordelijkheid heeft in dit project en omdat we de processen duidelijk aan u willen uitleggen.

Bij de vragen en antwoorden van de gemeente leest u meer over wat de raadscommissievergadering van 12 september voor het proces en procedures betekent. En we komen kort terug op wat er in het verleden is afgesproken over de bestemming van de grond.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over dit project? Dan kunt u contact opnemen met Edger Alberts van Actium Wonen via info@actiumwonen.nl.

Vragen voor de gemeente

Wat is de aanleiding van het plan?

In de gemeente Ooststellingwerf is er, net als op veel andere plekken in het land, sprake van een woningtekort en een groeiende behoefte aan betaalbare woningen. Daarom wil Ooststellingwerf nieuwbouw. Het kost veel tijd voordat deze woningen zijn gebouwd. Ondertussen kunnen bepaalde woningzoekenden niet snel genoeg geholpen worden aan een woonruimte en stagneert de doorstroming op de woningmarkt: mensen verhuizen niet meer naar een passende woning.

Om een oplossing te bieden aan inwoners die op korte termijn woonruimte zoeken, willen gemeente Ooststellingwerf en Actium flexwoningen bouwen aan de Boslaan in Appelscha. Flexwoningen zijn bedoeld voor iedereen die met spoed een woning nodig heeft.

Wat is de status van het plan?

Het plan is nog in een beginfase. Er is nog geen procedure voor het plan gestart. Een procedure start als er een omgevingsvergunning wordt aangevraagd of wanneer om een nieuw bestemmingsplan of omgevingsplan wordt gevraagd.

Wat is de invloed van de raadscommissie vergadering van 12 september op het plan?

Op dinsdag 12 september 2023 stond niet het plan aan de Boslaan op de agenda van de raadscommissie vergadering, maar het voorstel om tijdelijke woningen/flexwoningen aan te wijzen als categorie van gevallen waarvoor geen verklaring van geen bedenkingen is vereist. Tijdens de raadscommissie vergadering was er de nodige kritiek op de procedure en informatievoorziening richting de raad. Het voorstel is teruggenomen en zal later in de tijd opnieuw aan de raad worden voorgelegd. Hierdoor is dit voorstel ook niet in de gemeenteraadsvergadering van 26 september 2023 behandeld.

Wat vindt de provincie Fryslân van dit initiatief?

De provincie Fryslân staat positief tegenover de invulling met flexwoningen op deze locatie. Tijdelijke invulling met flexwoningen is voorstelbaar is de reactie van de provincie tijdens een eerste afstemming(vooroverleg) over deze ontwikkeling.

De bestemming van de locatie, wat is er in het verleden afgesproken?

Op dit moment is het antwoord nog niet beschikbaar. Het onderzoek loopt nog. Zodra dit bekend is wordt het hierin opgenomen.

Hoe verder?

Een plan kan pas in procedure worden gebracht, als het goed onderbouwd is. Om dat te kunnen doen moet meer onderzoek gedaan worden naar de locatie. Of het gepresenteerde plan door kan gaan, hangt daarom af van de uitkomst van de onderzoeken.

Als uit de onderzoeken blijkt dat flexwoningen mogelijk zijn op deze locatie, worden omwonenden betrokken bij de planuitwerking. Daarna wordt een omgevingsvergunning aangevraagd.

Hoe werkt een procedure voor een omgevingsvergunning?

Het is niet de bedoeling om het perceel aan de Boslaan definitief in te richten als woongebied. Het is daarom niet nodig om met een nieuw bestemmingsplan of omgevingsplan de agrarische bestemming van de locatie te wijzigen in een woonbestemming. Het omgevingsplan is onder de Omgevingswet de nieuwe planvorm, die het bestemmingsplan vervangt. De Omgevingswet treedt op 1 januari 2024 in werking.

Mogelijke procedures

Voor het plan volstaat het om een omgevingsvergunning aan te vragen. De procedure die nodig is, om een omgevingsvergunning te kunnen verlenen, hangt af van een paar factoren. Er zijn vier mogelijkheden:

1. Procedure via Crisis- en Herstelwet (kort)

  • Aanvraag uiterlijk op 31 december 2023
  • Akkoord nodig van minister (is aanwezig)
  • Besluit van gemeenteraad nodig dat verklaring van geen bedenkingen niet nodig is*
  • Behandeltermijn is 8 weken, eventueel 6 weken extra
  • Mogelijkheid bezwaar, beroep en hoger beroep

2. Procedure onder Wabo (lang)

  • Aanvraag uiterlijk op 31 december 2023
  • Verklaring van geen bedenkingen nodig van gemeenteraad
  • Behandeltermijn is 26 weken
  • Mogelijkheid zienswijzen (op ontwerpbesluit), beroep en hoger beroep

3. Procedure onder Omgevingswet (kort)

  • Aanvraag op of na 1 januari 2024
  • Bindend advies nodig van de gemeenteraad
  • Behandeltermijn is 8 weken, eventueel 6 weken extra
  • Mogelijkheid bezwaar, beroep en hoger beroep

4. Procedure onder Omgevingswet (lang)

  • Aanvraag op of na 1 januari 2024
  • Bindend advies nodig van de gemeenteraad
  • Behandeltermijn is 26 weken
  • Mogelijkheid zienswijzen (op ontwerpbesluit), beroep en hoger beroep

Wat moet de initiatiefnemer aanleveren voor de aanvraag om omgevingsvergunning?

Wanneer een initiatiefnemer een omgevingsvergunning aanvraagt moet deze aanvraag voldoen aan alle geldende wet- en regelgeving. Ongeacht welke procedure wordt gekozen moeten de volgende gegevens worden aangeleverd, om te kunnen aantonen dat aan alle wet- en regelgeving wordt voldaan.

  • Situatietekening en inrichtingsplan
  • Bestektekeningen
  • Constructieve tekeningen en – berekeningen
  • Overige Bouwbesluit tekeningen en berekeningen
  • Bodemonderzoek
  • Ruimtelijke onderbouwing
  • Quickscan flora en fauna (Ecologisch onderzoek)
  • Aeriusberekening (stikstof)
  • Archeologisch onderzoek
  • Akoestisch onderzoek wegverkeerlawaai
  • Aanmeldnotitie M.E.R.

Hoe wordt de omgevingsvergunning beoordeeld?

De hiervoor genoemde gegevens worden tijdens de aanvraagprocedure beoordeeld. Zo nodig wordt de initiatiefnemer in de gelegenheid gesteld de aanvraag aan te vullen of aan te passen. Pas wanneer aan alle wet- en regelgeving wordt voldaan zal de vergunning worden verleend. Zo moet de aanvraag voldoen aan het Bouwbesluit 2012 en mogen er geen significante negatieve gevolgen optreden voor beschermede soorten en -gebieden.

Alle gegevens die zijn ingediend bij een aanvraag om omgevingsvergunning zijn openbaar en mogen worden ingezien. Afhankelijk van de gekozen procedure is een zienswijze of bezwaar mogelijk.

Waar moet een tijdelijk bouwwerk aan voldoen in het Bouwbesluit 2012?

De voorschriften voor tijdelijke bouwwerken zijn neergelegd in artikel 1.14 van het Bouwbesluit 2012. Artikel 1.14 van het Bouwbesluit 2012 geeft aan dat voor het bouwen van een tijdelijk bouwwerk voor de hoofdstukken 2 tot en met 6 de voorschriften bestaande bouw van toepassing zijn, tenzij in de betreffende afdeling anders is aangegeven.

Wat is de rol van de gemeenteraad?

Het college heeft eerst een akkoord van de gemeenteraad nodig, voordat het een omgevingsvergunning kan verlenen. Een dergelijk akkoord heet een verklaring van geen bedenkingen. Onder de Omgevingswet heet dit een bindend advies van de gemeenteraad.

Hoe zit het met de stikstofuitstoot?

Bij een aanvraag om omgevingsvergunning moet een stikstofberekening worden aangeleverd. In deze berekening moet de bouw- en gebruiksfase van het project worden meegenomen. Een voordeel van flexwoningen is dat ze prefab zijn. Het prefab bouwconcept is duurzaam en levert op de bouwplaats minder stikstofuitstoot op dan traditioneel gebouwde woningen.

Als door het plan stikstof neerslaat (stikstofdepositie) op een Natura 2000 gebied, is het nodig om de provincie om toestemming te vragen. Zonder die toestemming mag het project niet ontwikkeld worden.

Is in 1997 toegezegd dat er geen woningbouw komt?

Het document uit 1997link naar pdf bestand is een verslag van een inspraakavond met omwonenden die is gehouden over een bestemmingsplan dat toen in procedure is gebracht. Dat bestemmingsplan maakte het mogelijk om 7 vrijstaande kleine woningen aan de Boslaan te vervangen door 16 twee-onder-een kap woningen aan de Boslaan (de huidige woningen).

Van de inspraakavond is een verslag gemaakt dat is vastgesteld door B&W. Uit het verslag blijkt dat de wethouder op die avond diverse vragen heeft beantwoord over dit bestemmingsplan. Er is onder andere gevraagd of de resterende grond, achter de nieuw te bouwen woningen, ook voor woningbouw bestemd zou worden. De wethouder heeft daarop gereageerd, door aan te geven dat woningbouw daar is uitgesloten.

We zien de beantwoording, 26 jaar geleden, als een uitspraak van de toenmalig wethouder over dat specifieke bestemmingsplan. Na de inspraakavond is de procedure vervolgd en is het bestemmingsplan vastgesteld. Hierin is geen woningbouwruimte opgenomen op het betreffende veld achter de nieuw te bouwen woningen. De wethouder heeft zodoende woord gehouden.

De toezegging van de wethouder hield direct verband met het toenmalige plan en is niet van toepassing op de huidige situatie. Een dergelijk langdurige toezegging is ook niet aan een wethouder om te doen. In een omgevingsvisie kan de gemeenteraad (en niet een individuele wethouder) richting geven aan ontwikkeling van de fysieke leefomgeving. Maar zelfs daarvoor geldt geen eeuwigheidswaarde. Beleid kan met de jaren veranderen, vaak ingegeven door ontwikkelingen in de maatschappij zoals de huidige woningcrisis. Door de woningnood ontstaan er op allerlei plekken in onze gemeente plannen voor woningbouw. Ook op plekken waar woningbouw tot dusver niet voorzien was.

Vragen voor Actium

Het waarom

Waarom is ervoor gekozen om een bijna kant en klaar plan aan te bieden aan omwonenden in plaats van participatie vanaf het eerste idee?

Vanwege de hoge woningnood is woningbouwontwikkeling een urgent beleidsvraagstuk. Er wordt breed gekeken naar vele locaties. Pas wanneer de locatie aan een aantal voorwaarden voldoet, kunnen de omwonenden worden betrokken. Het voorlopige plan is met de directe om- en aanwonenden gedeeld. Omwonenden kunnen vervolgens hun mening geven, zorgen uiten en input leveren om het plan naar een hoger niveau te tillen.

Wij informeren u dus over de mogelijke locatie en het aantal woningen. Daarnaast willen wij u, daar waar mogelijk, de mogelijkheid bieden om mee te denken. Dit gaat dan niet over de locatie van de Boslaan en het aantal woningen, maar wel over de inrichting, erfafscheidingen, biodiversiteit, ontmoeting en ontsluiting.

Waarom aan de Boslaan in Appelscha?

Actium vindt de locatie aan de Boslaan geschikt om flexwoningen te bouwen. Dat heeft verschillende redenen:

  • De grond is van Actium. Daarom is de grond direct beschikbaar en kunnen we hier sneller bouwen dan op andere plekken.
  • Voorzieningen zijn redelijk dichtbij en makkelijk te bereiken. Denk aan winkels, scholen, sportvelden, een huisarts of openbaar vervoer.
  • De grond is niet bebouwd waardoor sloop of verbouw niet nodig is.  
  • Het perceel is goed bereikbaar dan wel te maken tegen beperkte kosten.
  • NUTS voorzieningen zijn tijdig aan te leggen.
  • Ontsluitingswegen zijn eenvoudig te realiseren.

Andere suggesties zijn zeker welkom en zijn ook gedaan door omwonenden. Wel benadrukken we dat het niet in plaats van deze locatie is. Dus niet of/of maar dan en/en. Daarnaast willen we benadrukken dat we als gemeente en Actium volop bezig zijn met meerdere objecten in Appelscha.

Waarom zijn flexwoningen sneller te bouwen dan vaste woningen?

In dit geval hoeft het bestemmingsplan niet te worden gewijzigd. Daarnaast is de bouwtijd voor flexwoningen is korter. Flexwoningen worden in een fabriek gebouwd en op de locatie in elkaar gezet. Dat levert tijdwinst op. Daarnaast is het duurzamer en levert het op de bouwplaats minder stikstofuitstoot op. Een bijkomend voordeel van flexwoningen is dat deze met beperkte middelen en kosten gedemonteerd kunnen worden en op een andere plek weer als geheel of gedeeltelijk ingezet kunnen worden.

Is het mogelijk de 28 flexwoningen te verdelen over meerdere locaties?

Actium denkt dat de Boslaan goede mogelijkheden geeft om snel het aantal van 28 woningen te kunnen bouwen. De woningen verdelen over meerdere, kleinere locaties is een stuk duurder en kost meer tijd. Dit komt de totale opgave en financiële haalbaarheid niet ten goede.

Zet Actium ook in op ‘gewone’ woningbouw in plaats van flexwoningen?

We benadrukken dat we flexwoningen niet in plaats van ‘gewone’ woningen bouwen, maar als een aanvulling daarop. Voor veel doelgroepen betekent een flexwoning niet een alternatief voor een ‘gewone’ woning, maar een alternatief voor geen woning. Actium en gemeente blijven dus ook zeker hard werken aan het realiseren van andere woningen dan flexwoningen. De gemeente is in bijna alle dorpen actief met woningbouwplannen. In veel gevallen is ook Actium betrokken bij deze plannen.

Hoe wordt de locatie van de flexwoningen aan de Boslaan bereikbaar?

We hebben nu in het plan staan dat de ontsluiting met de auto via de Drentseweg zal zijn en dat er een wandel- en fietsroute langs de Boslaan zal komen. Dit staat echter nog niet vast. Wij roepen u op om hierover met ons mee te denken. Daarnaast willen we omwonenden graag betrekken bij de inrichting langs de perceelgrenzen. Dit onder andere om te voorkomen dat er naast de aangelegde routes, paden en wegen ontstaan waar we deze liever niet hebben.

Kunnen de woningen permanent blijven staan?

Er wordt een vergunning aangevraagd voor 30 jaar. Op basis hiervan worden de woningen na de vergunde periode weer verwijderd.

Meestal staan flexwoningen maar 10 tot 15 jaar en zijn ze dan af. Komen op de Boslaan over 10 tot 15 jaar nu nieuwe woningen voor de resterende periode?

Meestal worden flexwoningen voor termijn van minder dan 15 jaar gebouwd zodat deze woningen niet aan hoge kwaliteitseisen hoeven te voldoen. Het doel is om kwalitatief hoogwaardige woningen te bouwen die langer mee kunnen gaan dan 15 jaar. Na 30 jaar worden de woningen gedemonteerd  en op een andere plek weer (deels) ingezet.

Gebiedsbescherming

Hoe zit het met de biodiversiteit van de locatie?

De locatie, in de volksmond ook wel ‘het landje’ genoemd, ligt aan de rand van het bos. Zoals bij ieder bouwplan zijn er onderzoeken nodig in het belang van de biodiversiteit. Actium is opdrachtgever van deze onderzoeken.

De nodige onderzoeken worden uitgevoerd door een onafhankelijke externe partij. Deze partij brengt advies uit bij de ruimtelijke onderbouwing van de omgevingsvergunning. Als het nodig is, kan de planuitwerking aangepast worden op de uitkomsten van het onderzoek. Hoe lang de onderzoeken precies in beslag nemen, is nu nog niet te zeggen. Inhoudelijke kennis van deze onderzoeken en de duur ervan is aanwezig bij de externe partij die dit onderzoek voor ons gaat uitvoeren.

De flexwoning

Wat is een flexwoning?

Bij flexwonen denken mensen vaak aan containers, maar dat beeld klopt niet. Flexwoningen voldoen tegenwoordig vaak aan dezelfde wettelijke eisen als ‘gewone’ nieuwbouwwoningen. Aan de buitenkant én aan de binnenkant kun je niet zien dat het om flexwoningen gaat. Het enige verschil met andere woningen is dat flexwoningen verplaatsbaar en/of demontabel zijn.

Wat voor soort flexwoningen komen er aan de Boslaan?

Het zijn tijdelijke, demontabele en verplaatsbare woningen. De woningen worden op locatie in elkaar gezet en afgewerkt. De onderdelen zijn na gebruik weer te demonteren en te hergebruiken. De woningen hebben kunststof kozijnen en isolerend glas. De woningen worden verhuurd door woningbouwcorporatie Actium. De woningen zijn duurzaam, betaalbaar en snel te realiseren.

Hoelang blijven deze flexwoningen staan?

De flexwoningen blijven maximaal 30 jaar staan. Deze periode is nodig om het plan financieel haalbaar te maken.

Wat gebeurt er na 30 jaar met de flexwoningen?

De woningen worden verplaatst naar een andere plek of delen van de woning worden gebruikt bij andere projecten. Het gebied moet weer in ere hersteld worden.

Hoelang duurt het bouwen van de woningen op locatie?

Een woning wordt (inclusief fundatie) binnen twee weken in elkaar gezet. Wanneer het plan definitief is, kunnen we afspraken met een aannemer gaan maken over hoeveel woningen er per week kunnen worden gemaakt. Doel is in ieder geval de activiteiten zoveel mogelijk in de werkplaats uit te voeren en zo min mogelijk op locatie.

Hoe komt het perceel met de flexwoningen eruit te zien?

Er is een schetsplan gemaakt van vier hofjes met elk zeven woningen. Ze staan naar elkaar toe gericht, zodat er ruimte voor ontmoeting is aan de voorkant van de woning. Aan de achterkant heeft iedere woning een eigen terras met privacy. De tussenliggende strook wordt ingevuld met een weg, parkeerplaatsen en groen. In deze inrichting is nog te schuiven. Uw ideeën over de plek van de woningen en de inrichting van het groen zijn welkom.  

Wat zijn de afmetingen van de woning?

De hoogte bedraagt 8 meter vanaf peil gemeten tot aan het hoogste punt. De woning is buitenwerks 6,5 meter diep en bijna 8 meter breed. Binnenwerks is dit 6 meter diep en 6 meter breed. De woning heeft een gebruiksoppervlakte van 50m2, dit is vloeroppervlak met een minimale hoogte van 1,5 meter. Het dak heeft schuine wanden.

Wat wordt de huurprijs?

€ 647,19 (prijspeil 2023).

Wie gaat de woningen verhuren?

Woningcorporatie Actium gaat de sociale huurwoningen verhuren.

Welk architectenbureau is betrokken?

HJK-architecten.

De nieuwe bewoners

Wie kunnen de flexwoningen huren?

Flexwoningen zijn bedoeld voor iedereen die met spoed een woning nodig heeft. Dit gaat vaak om jongeren en starters, iemand die door een scheidingssituatie direct een andere woonruimte nodig heeft of mensen die een verblijfsstatus hebben gekregen en in afwachting zijn op een gezinshereniging. Daarnaast kunnen ook zogeheten huisvestingsurgenten of mensen die uitstromen uit de maatschappelijke opvang een plek krijgen. Bij het plaatsen van mensen in de woningen hebben we oog voor een goede mix van bewoners, net als bij een regulier nieuwbouwproject. In principe komt er een mix van reguliere huurders in deze woningen te wonen die nu met spoed een plek nodig hebben.

  • Spoedzoekers: iemand die direct een andere woonruimte nodig heeft, bijvoorbeeld door een scheidingssituatie, faillissement of vanwege werk in Appelscha of omgeving. 
  • Mensen met een verblijfstatus: Om ruimte te creëren in de asielzoekerscentra, willen we met name alleenstaande statushouders die bezig zijn met gezinshereniging laten doorstromen naar de flexwoningen, totdat ze herenigd worden met hun gezin en kunnen doorstromen naar een passende gezinswoning.      
  • Huisvestingsurgenten: huishoudens die tijdelijk ergens moeten wonen omdat hun woning door de woningcorporatie gerenoveerd wordt of vervangen wordt voor nieuwbouw
  • Jongeren en starters met een sociale urgentie: dat wil zeggen mensen die in een nijpende/precaire thuissituatie zitten of met sociale problematiek kampen door te lang thuis wonen. Daarbij komt dat startende huurders vaak te weinig punten hebben om zich in te schrijven voor een permanente woning (kan pas vanaf 18 jaar).  Door tijdelijk in de flexwoning te wonen, kunnen zij hun inschrijfduur opbouwen en uiteindelijk doorstromen naar een reguliere woning.

Wat zijn statushouders?

Statushouders zijn vluchtelingen die de asielprocedure hebben doorlopen. Zij hebben een verblijfsvergunning gekregen voor tenminste 5 jaar en mogen in Nederland wonen, werken en naar school. Na 5 jaar kan besloten worden tot een vergunning voor onbepaalde tijd. Dit kan alleen als terugkeer naar land van herkomst uitgesloten is, iemand is ingeburgerd en geen strafblad heeft.

Hoeveel woningzoekenden zijn er in Appelscha?  

Het aantal woningzoekenden op dorpsniveau is niet te achterhalen, wel op gemeenteniveau:

Hieronder het aantal (actief) woningzoekenden per leeftijdscategorie afkomstig uit Ooststellingwerf in het tweede kwartaal van 2023:

 Aantal woningzoekendenAantal actief woningzoekenden
18 tot en met 22 jaar29545
23 tot en met 27 jaar34375
28 tot en met 54 jaar1042174
45 jaar tot AOW39329
AOW tot en met 74 jaar28212
75 jaar en ouder35111

Betekent flexwonen dat huurders een tijdelijk contract krijgen?

Dat wisselt per doelgroep. Alleen mensen die bijvoorbeeld een tijdelijke woning nodig hebben, omdat hun woning wordt gerenoveerd en mensen die vanuit de maatschappelijke opvang komen, mogen een tijdelijk contract krijgen. De meeste mensen krijgen een huurcontract voor de duur van de flexwoning. De flexwoningen in Appelscha blijven maximaal 30 jaar staan. Een huurcontract kan dan dus maximaal 30 jaar duren.

Hoe nu verder?

Hoe kan ik me aanmelden voor de klankbordgroep?

Actium heeft tijdens de informatiebijeenkomsten de oproep gedaan om mee te denken over de plannen. U kunt zich aanmelden bij Edger Alberts van Actium via info@actiumwonen.nl.

Over welke onderwerpen kan ik meedenken?

Er is nog niets in beton gegoten en op deze onderwerpen vragen we uw ideeën:

  • Terreininrichting (zichtlijnen/privacy, inrichting erfafscheidingen bij perceelgrenzen, invulling voor de groenstrook (ongeveer 15m2 breed) tussen de nog aan te leggen weg bij de flexwoningen en de sloot achter de woningen van OlmenEs.
  • Biodiversiteit.
  • Ontsluiting voor fietsers, wandelaars en automobilisten.
  • Invulling van de gezamenlijke binnenruimte van de verschillende hofjes.
  • Hoe we nieuwe bewoners goed kunnen laten landen in het dorp (leefbaarheid).
  • Invulling van de openbare ruimte.

De huurdersorganisatie MEVM denkt ook mee bij de verdere planvorming. MEVM bestaat uit huurders van Actium.