Omgevingsplan

Sinds 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking. De Omgevingswet gaat over de ruimte waarin mensen wonen, werken en ontspannen. Deze nieuwe wet voegt oude wetten samen en bevat regels voor wat er buiten te zien, ruiken en horen is. De Omgevingswet regelt dat elke gemeente één omgevingsplan moet maken. In het omgevingsplan staat hoe de grond in een gebied en de gebouwen die daarop staan, gebruikt mogen worden. Dat plan moet in 2032 klaar zijn. Tot die tijd tellen alle ruimtelijke regels die de gemeente onder de oude wetten heeft gemaakt samen als één tijdelijk omgevingsplan. Dit zijn bijvoorbeeld de regels uit een bestemmingsplan, wijzigingsplan of verordening. 

Wilt u ergens een pand bouwen of bijvoorbeeld uw winkel uitbreiden? Of heeft u een gebouw of een stuk grond op het oog en weet u niet of uw plannen daar wel zijn toegestaan? Bekijk dan eerst het omgevingsplan (voorheen 'bestemmingsplan'). In een omgevingsplan vindt u de regels van de grond in een bepaald gebied. In het plan staat of de grond een bouwbestemming heeft en waarvoor de grond of het gebouw gebruikt mag worden. Zo mag u op sommige locaties wel een woning bouwen, maar geen winkel of restaurant. Lees hieronder verder voor meer informatie.

Hoe werkt een omgevingsplan?

In elk omgevingsplan vindt u een plankaart. De plankaart is een plattegrond waarop de verschillende bestemmingen worden aangegeven. Iedere bestemming heeft een kleur, arcering of symbool, die u terugvindt in de legenda. Aan de hand daarvan kunt u opzoeken wat de mogelijkheden zijn van uw grond of gebouw.

Elke bestemming heeft zijn eigen gebruiks- en bebouwingsregels. De gebruiksregels geven aan waarvoor de grond gebruikt mag worden en de bebouwingsregels vertellen u hoe hoog of groot u mag bouwen. Wilt u weten welke regels voor uw (bouw)plan van toepassing zijn? Volg dan de volgende stappen:

  • Ga naar het Omgevingsloket;
  • Klik op 'regels op de kaart';
  • Zoek op het adres van uw (bouw)plan;
  • Open de legenda voor de bestemming(en) van die locatie;
  • Open in het omgevingsplan de regels en de bestemming(en).

Uw mening over een wijziging van het omgevingsplan

Plannen van de overheid, een ontwikkelaar, van u of uw buren kunnen reden zijn voor een wijziging van het omgevingsplan. Afhankelijk van de aard en omvang van het plan kan het belangrijk zijn om de omgeving van tevoren te betrekken. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld door een inloopbijeenkomst te organiseren. Door in gesprek te gaan, kan een plan soms beter worden doordat het voor alle belanghebbenden een goed plan wordt in plaats van alleen voor de initiatiefnemer. Dat noemen we participatie. Als belangen tegenstrijdig zijn, lukt het niet altijd om een plan te maken waar iedereen tevreden over is. Dat kan ook de uitkomst van participatie zijn. De initiatiefnemer kan kiezen om het plan dan toch in procedure te brengen. Het is dan aan de gemeente om uiteindelijk een besluit te nemen.

U kunt tijdens de procedure ook nog uw mening geven. Dat heet een zienswijze. U moet een zienswijze indienen binnen zes weken nadat wij het ontwerp van de wijziging hebben gepubliceerd. We publiceren in het gemeenteblad  en op de website. In de publicatie staat hoe u zienswijze kan indienen. Wij nemen alle zienswijzen die op tijd zijn ingediend mee voordat een omgevingsplan wordt vastgesteld. Bent u het daarna niet eens met het plan? Dan kunt u nog in beroep bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Wilt u zelf het omgevingsplan laten wijzigen? 

Wilt u het omgevingsplan laten wijzigen? Dan kunt u daarvoor een aanvraag indienen. Wij raden wel aan eerst participatie voor de omgeving te organiseren en een principeverzoek in te dienen. Kijk voor meer informatie op de pagina Omgevingsplan wijzigen. 

Omgevingsplan wijzigen

In het omgevingsplan staat hoe de grond in een gebied en de gebouwen die daarop staan, gebruikt mogen worden. Het omgevingsplan is zichtbaar in het Omgevingsloket via Regels op de Kaart.

Wilt u grond of gebouwen op een andere manier gebruiken dan in het omgevingsplan staat? Dan kunt u de gemeente vragen om het omgevingsplan te veranderen. Iedereen die hier belang bij heeft, mag een aanpassing aanvragen, bijvoorbeeld wanneer u in het gebied woont. Hoewel iedereen een wijziging kan aanvragen, komt het vooral voor bij grotere projecten, zoals de bouw van een nieuwe woonwijk aan de rand van het dorp. Voor kleinere projecten is het vaak mogelijk om via een omgevingsvergunning af te wijken van het omgevingsplan. De procedure daarvoor is bijna altijd korter en goedkoper. In overleg met de gemeente kunt u bepalen welke procedure het meest geschikt is in uw situatie.

Wij adviseren u om voor het wijzigen van het omgevingsplan eerst een principeverzoek in te dienen. Daarmee kunt u een inschatting krijgen van de kansen voor de omgevingsplanwijziging.

Wat kost het?

In de tarieventabel bij de legesverordening zit een overzicht van de kosten voor het wijzigen van het omgevingsplan en andere mogelijke procedures. Let op: deze tarieven kunnen jaarlijks wijzigen.

Hoe lang duurt het?

Het wijzigen van een omgevingsplan kost veel tijd. Ga ervan uit dat u minstens een jaar bezig bent, voordat de wijziging is vastgesteld. Bij zienswijzen en/of beroep kan het veel langer duren.

Wilt u afwijken van het omgevingsplan

Komen uw plannen niet overeen met de regels in het omgevingsplan? Soms is het dan alsnog mogelijk om uw plan uit te voeren. 

Hoewel iedereen een aanpassing in het bestemmingsplan kan aanvragen, komt het vooral voor bij grotere projecten. Denk bijvoorbeeld aan de bouw van een kantoorpand in een woonwijk. Voor kleinere projecten vraagt u een omgevingsvergunning aan.