In het omgevingsplan staat hoe de grond in een gebied en de gebouwen die daarop staan, gebruikt mogen worden. Het omgevingsplan is in het Omgevingsloket(externe link) zichtbaar via Regels op de Kaart(externe link).

Wil je grond of gebouwen op een andere manier gebruiken dan in het omgevingsplan staat? Dan kun je de gemeente vragen om het omgevingsplan te veranderen. Iedereen die hier belang bij heeft, mag een aanpassing aanvragen. Bijvoorbeeld wanneer je in het gebied woont. Hoewel iedereen een wijziging kan aanvragen, komt het vooral voor bij grotere projecten. Denk bijvoorbeeld aan de bouw van een nieuwe woonwijk aan de rand van het dorp. Voor kleinere projecten is het vaak mogelijk om via een omgevingsvergunning af te wijken van het omgevingsplan. De procedure daarvoor is bijna altijd korter en goedkoper. In overleg met de gemeente kun je bepalen welke procedure het meest geschikt is in jouw situatie.

Wat kost het?

In de tarieventabel bij de legesverordening zit een overzicht van de kosten voor het wijzigen van het omgevingsplan en andere mogelijke procedures. Let op: deze tarieven kunnen jaarlijks wijzigen.

Hoe lang duurt het?

Het wijzigen van een omgevingsplan kost veel tijd. Ga ervan uit dat je minstens een jaar bezig bent, voordat de wijziging is vastgesteld. Bij zienswijzen en/of beroep kan het veel langer duren.

Hoe werkt het? Stappenplan van idee naar procedure

Wil je van het omgevingsplan afwijken, de regels wijzigen of herzien? Doorloop dan de volgende stappen om een zo goed mogelijke aanvraag in te dienen:  

  1. Nog te doen: Stap 1: Check op noodzaak omgevingsvergunning

    Het is handig om te weten of je plan vergunningsvrij is. Dit doen je met een vergunningcheck in het Omgevingsloket(externe link). Kom je er niet uit? Neem dan contact met ons op. Je kunt hiervoor een afspraak maken. Als je géén omgevingsvergunning nodig hebt (vergunningsvrij) hoef je geen omgevingsvergunning aan te vragen of een verzoek te doen om het omgevingsplan te wijzigen. Wel adviseren wij om je plan bekend te maken aan je omgeving, voordat je begint met de realisatie. Hoe je dit kunt aanpakken lees je in de handreiking participatie

  2. Nog te doen: Stap 2: Check op strijd omgevingsplan

    Als je wel een omgevingsvergunning nodig hebt, moet je uitzoeken of het plan past binnen het omgevingsplan. Bekijk hiervoor in het Omgevingsloket de Regels op de Kaart(externe link). Kom je er niet uit? Neem dan contact met ons op. Je kunt hiervoor een afspraak maken.

    Past jouw plan in het omgevingsplan? Dan kun je een omgevingsvergunning aanvragen, die met een korte procedure door de gemeente vergund kan worden. We adviseren je om jouw plan bekend te maken aan je omgeving, voordat je de vergunning aanvraagt. Hoe je dit kunt aanpakken lees je in de handreiking participatie. Het is ook verstandig om eerst een conceptaanvraag in te dienen, waarmee de beeldkwaliteit van het plan kan worden beoordeeld door een medewerker van de gemeente of de gemeentelijke adviescommissie omgevingskwaliteit (voorheen welstandscommissie).

  3. Nog te doen: Stap 3: Bespreek je plan met de gemeente

    Als blijkt dat je plan niet binnen het omgevingsplan past, kun je de gemeente verzoeken van deze regels af te wijken of de regels te wijzigen. We raden aan je plan eerst met de gemeente te bespreken. Je kunt hiervoor een afspraak maken. Een medewerker van de gemeente zoekt mee naar mogelijkheden om toch binnen de regels te blijven. Als dit niet lukt, bespreek je samen met de ambtenaar welke vervolgstappen er zijn.

    Bij complexe plannen, kan een omgevingstafel nodig zijn. Bij de omgevingstafel ga je met diverse deskundigen in gesprek over je plan. Zij kunnen bijvoorbeeld werken bij de gemeente, provincie, rijksoverheid, waterschap, milieudienst of veiligheidsregio, Zo heb je alle belangen, regels, kaders en nog te ondernemen acties snel helder. Alle partijen denken mee, toetsen vooraf je plan om je vergunningaanvraag informeel goed voor te bereiden. Aan een omgevingstafel zijn kosten verbonden, deze hoor je vooraf. Met deze werkwijze heb je al een flinke basis voor je vergunningaanvraag of vraag tot wijziging van het omgevingsplan.

  4. Nog te doen: Stap 4: Bespreek je plan met de omgeving

    Jouw plan kan invloed hebben op de mensen en bedrijven in de omgeving. Daarom vragen wij je om altijd in gesprek te gaan met je omgeving. Je buren zullen het fijn vinden om op tijd iets over jouw plan te horen. Hoe je dit kunt aanpakken lees je in de handreiking participatie.  Let op: voor een aantal situaties is participatie verplicht. Je vindt de lijst op deze pagina(externe link). In dat geval controleren we of er op de juiste manier rekening wordt gehouden met de omgeving. We kunnen dan besluiten om je aanvraag wel of (nog) niet in behandeling te nemen.

  5. Nog te doen: Stap 5: Formeel principeverzoek indienen

    Voordat je een verzoek doet om af te wijken van het omgevingsplan of het omgevingsplan te wijzigen, kun je een principeverzoek indienen om een inschatting te krijgen van de kansen van je verzoek. Je verzoek wordt aan het beleid getoetst. De gemeente beoordeelt op hoofdlijnen of je verzoek (in principe) haalbaar is. Na het toetsen van het principeverzoek wordt duidelijk of de gemeente een procedure wil starten voor het plan. Meer informatie over de procedure, de kosten en juridische status van een principeverzoek staat hier.

  6. Nog te doen: Stap 6: Verdere uitwerking van je plan

    Na de beoordeling van jouw principeverzoek ontvang je een reactie van de gemeente. Ook bij een positieve reactie, mag je jouw plan nog niet direct uitvoeren. De reactie betekent alleen dat de gemeente positief staat tegenover het opstarten van een procedure voor een omgevingsvergunning of wijziging van het omgevingsplan. Soms worden aan de instemming voorwaarden verbonden, waarmee je rekening moet houden bij het verder uitwerken van het plan en de voorbereiding op de procedure.

  7. Nog te doen: Stap 7: Start planologische procedure

    Je kunt een aanvraag omgevingsvergunning of wijziging van het omgevingsplan indienen. Een omgevingsvergunning kun je aanvragen op het Omgevingsloket(externe link). Een aanvraag voor het wijzigen van het omgevingsplan moet per post via een ondertekend verzoek. Bij de aanvraag moet je ook de daadwerkelijke wijziging van het omgevingsplan voegen en diverse daarbij horende onderzoeken. Een toelichting op het plan en de onderzoeken moeten aantonen dat je plan voldoet aan een evenwichtige toedeling van functies aan locaties (ETFAL). Hiervoor heb je een deskundig bureau nodig. Vraag bij de gemeente welke bureaus je hiervoor kunt benaderen. 

Heeft u gevonden wat u zocht?